Tales z Miletu

Tales urodził się około 640-620 p.n.e. w Milecie. Tam również zmarł około 547-540 p.n.e.. Uważany jest za jednego z siedmiu mędrców antycznych i ojca nauki greckiej. Już w starożytności nazywany był pierwszym filozofem, matematykiem, fizykiem i astronomem. Podczas licznych podróży handlowych zapoznał się z osiągnięciami matematyki i astronomii Egiptu, Fenicji i Babilonii. Zdobytą wiedzę wykorzystywał do odkrywania i dowodzenia różnych zależności w geometrii oraz do zastosowań praktycznych. Na podstawie podobieństwa trójkątów zmierzył wysokość piramid egipskich, wykorzystując cień, który rzucały. Był założycielem jońskiej szkoły filozofów przyrody. Za prapierwiastek rzeczywistości uważał wodę. Przed Talesem matematyków interesował wynik, odpowiedź na pytanie „ile” i „jak”, Tales jako pierwszy zadał pytanie „dlaczego”. Wprowadził do matematyki pojęcie dowodu twierdzenia i formalnie udowodnił wiele geometrycznych faktów uznawanych wcześniej za oczywiste. W zapiskach Herodota jest wzmianka o przepowiedzianym przez Talesa zaćmieniu Słońca. Tales nie miał wiedzy potrzebnej do przewidywań astronomicznych, np. nie wiedział, że Ziemia jest kulista. Mógł natomiast oprzeć się na obliczeniach wynikających z obserwacji powtarzających się zaćmień Słońca i Księżyca prowadzonych przez wiele stuleci przez Egipcjan i Babilończyków. Prawdopodobnie Tales przebywał w Egipcie w roku 603 p.n.e. i był tam świadkiem zaćmienia Słońca. Tam też zapoznał się ze sposobami przepowiadania zjawisk astronomicznych i na tej podstawie przewidział zaćmienie w ciągu roku 585 p.n.e.

Ciekawostki dotyczące Talesa:

  • Zmierzył wysokość piramid egipskich, wykorzystując taki moment dnia, gdy cień obiektu był równy jego wysokości.
  • Przewidział niemal całkowite zaćmienie Słońca 28 maja 585 r. p.n.e., które zmusiło do rozejmu walczących od 6 lat w wojnie Medów i Lidyjczyków, a Talesowi zjednało sławę wielkiego uczonego.
  • Rozdzielił rzekę Halys (obecnie Kizilirmak) na dwa rozgałęzienia i w ten sposób spłyciwszy ją umożliwił Krezusowi przeprowadzenie wojsk w bród.
  • Tales nie miał własnych dzieci, ale adoptował i wychowywał syna swojej siostry.
  • Tales był miłośnikiem sportu. W młodości niejeden raz zdobywał olimpijskie laury. Podobno umarł na stadionie w Milecie na skutek udaru słonecznego, oklaskując walczących o zwycięstwo olimpijczyków.